Resimlerine Göre Çocuk Tipleri
- Özel Eğitim
- 5 Nisan 2023
- Yorum yaz
- 2.785 kez görüntülendi

Çocuk; içinde yaşadığı toplumsal, kültürel, ekonomik, doğal çevreden etkilenir ve kişiliği bu koşullara göre biçimlenir. Aynı yaş grubundan olsalar ya da aynı çevreden gelseler bile ayrı özelliklere sahiptirler. Buna bağlı olarak da çocuklarda algılama farklılıkları söz konusudur ve bu algı farklılıkları, sanatsal etkinliklere farklı davranış ya da anlatımlara yönelmeyi ve bu davranış ve anlatımların bir tip özelliği olarak kişiliğin bir parçası olmasına sebep olur (Yolcu, 2004: 141). Sanat eğitimci ve psikologlar çocukların sanatsal etkinliklerini gözleyerek aşağıda belirtilen tipleri ortaya çıkarmışlardır. Resimlere göre çocuk tipleri aşağıdadır.
Görücü (İzlenimci) Tipler
Görücü tip çocuklar, resim çalışmalarında konuyu bütünüyle ele alırlar. Bu gruptaki çocuklar bir nesnenin resmini, çizgiyi hiç kesintiye uğratmadan çizerler (Göktaş vd., 1999). Konuyu bir bütün halinde ele alarak, insanın baş, gövde, kol ve bacaklarını ayrıntısız çizerler, insan vücudunu bir bütün içinde gösterirler (Türkdoğan, 1982: 35). Çocukların hayvan ve ağaç gibi çizimlerinde de bu özellik görülmektedir. Ağaç çiziminde yapraklar ya da dallar, bir bütün içinde yapılır. Bu nedenle bu tip çocukların yaptıkları ağaç resimlerinde genellikle ağaç gövdesi, dairesel ya da oval yapıda yapraklar lekesinden oluşur (Yolcu, 2004: 143).

Eşyayı ve doğayı, bütün olarak görür. Çalışırken doğada ayrı ayrı karakterdeki elemanları bir bütün olarak düşünür. ( ev, ağaç vs. )Onları kullanmış olduğu renk bütünü içine sokar.
Görücü tip olanlar doğru görme gücüne sahiptirler. Sınıfta çok az rastlanan bu tip çocuklar resme hemen başlarlar kısa sürede bitirirler. Bu çocuklar, resim çalışmalarında konuyu bütünüyle ele alırlar. Çizgi halindeki resimlerde insanın baş, gövde, kol ve bacakları ayrıntısız çizilir. İnsan vücudu bir bütün içinde gösterilir.

Örneğin bir insan figürü çalışmasında görücü tip, figürün tüm organlarını bağlayarak bir bütün halinde gösterir.
Yapıcı (İnşacı) Tipler
Yapıcı tip çocuklar, nesneleri parçalar halinde düşünürler ve resimlerini yaparken nesnelerin parçalarını ayrı ayrı birleştirerek bir bütün elde ederler. Diğer bir deyişle, resimlerini parçadan bütüne doğru bir sıra takip ederek yaparlar yani bir anlamda resimlerini inşa ederler (Yolcu, 2004: 142). Örneğin bir insan figürü çizerken, önce baş, gövde sonra kol ve bacakları birleştirerek figürü tamamlarlar (Artut, 2001: 215). Bu özelliklerinden dolayı bu gruptaki çocuklara inşacı tip de denilmektedir. Bu çocuklar yalnız insan figürlerinde değil, hayvan, ağaç, çiçek gibi tüm diğer konuların anlatımında da önce parçalan ayrıntılı olarak görür ve sonra bunları birbirine ekler. Yapıcı tip olarak nitelenen bu çocuklar renkli resimlerde daha bilinçli görünürler. Üç boyutlu anlatımlarda, boya, tel, kil, ağaç, mukavva çalışmalarında daha yaratıcı bir yeteneğe sahip olarak bu farklılıklarını belirtirler (Türkdoğan, 1982: 37).
Yapıcı tipler ise konu hakkında ne biliyorlarsa onu çizerler. Konunun parça parça resmini yaparlar. Yaptıkları resimler bir görüş değil, bir düşünüşün ürünüdür. Resimlerini yaparken parçaları ayrı ayrı birleştirerek bir bütün elde ederler. Yapıcı tip olarak nitelenen bu çocuklar renkli resimlerde daha bilinçli görünürler. Üç boyutlu anlatımlarda, boya, tel, kil, ağaç, mukavva çalışmalarında daha yaratıcı bir yeteneğe sahip olarak bu farklılıklarını belirtirler.

Karışık (Birleştirici) Tipler
Doğal olarak, çocuklar yalnız görücü ve yapıcı tipler değildir. Çoğunlukla çocuklarda bu iki özellik de vardır. Bu iki özelliği yani hem yapıcı hem de görücü tip özelliklerini taşıyan tiplere karışık tipler denilmektedir (Yolcu, 2004: 143).
Bu grup çocukların, resimlerinde bütün içinde parçalara yer verme anlayışı egemendir ve resmin her türünde yaratıcı yapıları gözlenir (Türkdoğan, 1982: 36). Aşırı denilebilecek bir düzenlilik içinde olabilirler ve zaman zaman cetvel, pergel gibi çizim aletlerinden yararlanabilirler (Yolcu, 2004: 143). Çocukların %90’ı bu gruba girer ve bu çocuklar hem boya hem de üç boyutlu madde ile çalışarak yaratabilirler (Göktaş vd., 1999).

Endüstriyel Tip
Resimlere göre çocuk tipleri yazımızın son tipi endüstriyel tip resimlerdir. Doğayı bir mimarın gördüğü şekilde düşünür. Çalışmalarında rasyonel bir atmosfer vardır. Cetvel ve pergel kullanırlar. Ancak Resim derslerinde çocuklara cetvel, pergel kullandırılmamalıdır. Resim ve İş derslerini bir Temel Sanat Eğitimi anlayışı içerisinde bir tek ders olarak düşündüğümüz takdirde çeşitli tipleri bünyesinde toplayan bir sınıfta estetik bir eğitim sağlayabiliriz. Ancak bireysel ayrıcalıklara hitap ederek bu gerçekleşmeyi sağlamalıyız.

Henüz yorum yapılmamış.