Öğrenme güçlüğü genellikle okulda kullanılan beceri alanlarında gruplandırılır. Çocuğunuz okulda çağındaysa, en dikkat çekici olan öğrenme bozuklukları türleri genellikle okuma, yazma veya matematiktir. Fakat öğrenme güçlüğü sadece bu alanlarda ortaya çıkmamaktadır. Bu yazımız sizlere öğrenme güçlüğü türleri hakkında bilgi sağlayacak.

Okumada Öğrenme Güçlüğü (disleksi)

Okumada iki tür öğrenme engeli vardır. Temel okuma problemleri, sesler, harfler ve kelimeler arasındaki ilişkiyi anlamakta zorlandığı zaman ortaya çıkar. Okuduğunu anlama problemleri, kelimelerin, cümlelerin ve paragrafların anlamını kavrayamadığında ortaya çıkar.

Okuma zorluğu belirtileri arasında şunlar bulunur:

• harf ve kelime tanıma
• kelimeleri ve fikirleri anlamak
• okuma hızı ve akıcılık
• genel kelime bilgisi becerileri

Matematikte Öğrenme Güçlüğü (diskalkuli)

Matematikteki öğrenme güçlükleri çocuğun diğer güçlü ve zayıf yönlerine göre büyük ölçüde değişir. Bir çocuğun matematik becerisi, dil öğrenme güçlüğü, görsel bir bozukluk veya bellek ya da organizasyonla ilgili zorluklardan farklı olarak etkilenebilir.

Matematik tabanlı bir öğrenme bozukluğu olan bir çocuk, sayıların, işlem işaretlerinin ve sayıların ezberlenmesi ve düzenlenmesi ile zorluk çekebilir (5 + 5 = 10 veya 5×5 = 25 gibi). Matematik öğrenme bozukluğu olan çocuklar ritmik saymalarda (ikişer sayma ya da beşe kadar sayma gibi)  güçlük çekebilirler.

Yazmada Öğrenme Güçlüğü (disgrafi)

Yazma alanındaki öğrenme güçlüğü fiziksel yazma eylemini veya bilgiyi anlama ve sentezlemenin zihinsel aktivitesini içerebilir. Temel yazma bozukluğu, kelime veya harfleri yazmada fiziksel zorluk anlamına gelir. Anlatımsal yazma engeli, kâğıt üzerinde düşünceleri organize etme, ifade etme zorluğu gösterir.

Yazma alanındaki öğrenme güçlüğü belirtileri şu alanlarda görülebilir;

• yazının düzgünlüğü ve tutarlılığı
• harfleri ve kelimeleri doğru şekilde kopyalama
• yazım tutarlılığı

Öğrenme güçlüğünden etkilenen beceriler yalnızca okuma, yazma ve matematik değildir. Diğer öğrenme güçlükleri, motor beceriler (hareket ve koordinasyon), konuşulan dili anlama, sesleri ayırt etme ve görsel bilgiyi yorumlama gibi alanlarda ortaya çıkabilir.

Motor Becerilerde Öğrenme Güçlüğü (dispraksi)

Motor becerilerde öğrenme güçlüğü, ince motor becerileri (kesme, yazma) veya kaba motor becerileri (koşma, atlama) ile hareket ve koordinasyon ile ilgili problemleri ifade eder.  Koşmak, atlamak, yazmak ya da kesmek için beyin, hareketi tamamlamak için gerekli uzuvlarla iletişim kurabilmelidir.

Çocuğunuzun motor becerilerinde koordinasyon bozukluğu olabileceğini gösteren işaretler arasında, bir kalem tutmak veya bir tişörtü tutmak gibi, el-göz koordinasyonu gerektiren fiziksel yeteneklerde aşırı zorluk yaşaması gösterilebilir.

Dil Öğrenme Güçlüğü (afazi / disfazi)

Dil ve iletişim öğrenme güçlüğü konuşulan dili anlama veya üretme yeteneğinde yaşanan sıkıntıları içerir. Dil bir çıktı etkinliği olarak düşünülür, çünkü beynin içinde düşüncelerin organize edilmesini ve doğru kelimelerle bir şeyi sözlü olarak açıklamak veya başka biriyle iletişim kurmak için kullanılır.

Dil-temelli bir öğrenme güçlüğünün – bozukluğunun belirtileri, bir hikayeyi ve konuşmanın akıcılığını yeniden ifade etme becerisinin yanı sıra kelimelerin anlamını, konuşmanın bölümlerini, yönlerini, vb. anlama becerisi gibi sözel dil becerileriyle ilgili problemleri içerir.

İşitsel ve Görsel İşleme Problemleri: Kulakların ve Gözlerin Önemi

Gözler ve kulaklar beyne bilgi aktarmanın birincil yoludur,  “giriş” olarak adlandırılan bir süreçtir. Gözler ya da kulaklar düzgün çalışmıyorsa, öğrenme de güçlük çekebilir.

İşitsel işlem bozukluğu – Profesyoneller, “işitsel işlem becerileri” veya “alıcı dil” gibi kavramlarla adlandırırlar. İşitme yeteneği; doğru bir şekilde dinleme yeteneği, okuma, yazma ve heceleme yeteneğini büyük ölçüde etkiler. Seslerdeki ince farklılıkları veya yanlış seslerdeki işitme seslerini ayırt edememe, kelimeleri seslendirmeyi ve okuma ve yazma ile ilgili temel kavramları anlamayı zorlaştırır.

Görsel işlem bozukluğu – Görsel algıdaki problemler arasında şekillerde ince farklar, harf veya sayıları ters çevirme, kelimeleri atlama, satırları atlama, derinliği veya uzaklığı yanlış anlama veya el-göz koordinasyonu ile ilgili problemler bulunur. Görsel algı, kaba ve ince motor becerileri, okuduğunu anlama ve matematiği etkileyebilir.

En Yaygın Öğrenme Güçlüğü Türleri

Disleksi – Okuma zorluğu

Okuma, yazma, konuşma sorunları

Diskalkuli – Matematik alanında zorluk

Matematik problemlerini çözme, zamanı anlama, parayı kullanma problemleri

Disgrafi – Yazma zorluğu

El yazısı, yazım, fikirleri yazıya aktarma ile ilgili sorunlar

Dispraksi (Duyusal Entegrasyon Bozukluğu) – İnce – kaba motor becerilerinde güçlük

El-göz koordinasyonu, denge, el becerisi ile ilgili sorunlar

Disfazi / Afazi – Dil zorlukları

Konuşulan dili anlama sorunları, okuduğunu anlamada güçlük

İşitsel İşlem Bozukluğu – Sesler arasındaki işitme güçlüğü farkları

Okuma, anlama, dil sorunları

Görsel İşleme Bozukluğu – Görsel bilgiyi yorumlama zorluğu

Okuma, matematik, haritalar, grafikler, semboller, resimlerle ilgili sorunlar

Not : Help Guide internet sitesinden dilimize çevrilmiştir.